|
Ülkemizde yaşanmakta olan şike süreci Baromuz Spor Hukuku Komisyonu tarafından da incelenmektedir. Baromuz Spor Hukuku Komisyonu, Avrupa’nın önemli ülkelerinde “müsabaka sonuçlarını etkileme” suçlarında uygulanan hükümleri de araştırmaktadır. Bu doğrultuda Avrupa’daki bazı ülkelerin Futbol Federasyonlarına ve Barolarına yazılar yazılmıştır. Baromuza gelen cevapları bilgilendirme amaçlı olarak kamuoyu ile paylaşıyoruz.
İTALYA FUTBOL FEDERASYONU BAŞKANLIĞI’NIN YAZISI
Değerli meslektaşlarım,
Sizden aldığımız iletiyi takiben üzerinde çalıştığınız konuyla ilgili İtalya’da yapılan düzenlemeleri özet olarak size aktarmak isterim.
Sporda sahtecilik İtalyan hukukunda spesifik olarak tanımlanmış bir suçtur. 1989 yılından bu yana 401 şayili ve 13 Aralık 1989 tarihli yasa spor karsılaşmalarında sahteciliğe karsı mücadele etmek için yürürlüktedir. Şike ve teşvik eylemlerine karşı ülkemizin ceza hukukunda çerçevesi belirlenmiş cezalar mevcuttur.
Bu çerçevede:
- İtalya’daki ulusal spor federasyonlarının veya İtalyan Olimpiyat Komitesi'nin kontrolü altındaki bir spor karşılaşmasının katılımcılarına para veya maddi kazanç teklif ederek karşılaşmanın sonucuna etki etmek,
- Karşılaşmanın sonucuna etki edecek uygunsuz ve hukuk dışı eylemlerde bulunmak,
- Karşılaşma sonucuna etki etme karşılığı para veya maddi kazanç sağlamak,
- Devlet ve yasal iştirakçiler tarafından kontrol edilen bahis oyunları üzerinde hukuk dışı uygulamalarda bulunmak,
- İtalyan Olimpiyat Komitesi tarafından kontrol edilen bahis oyunları üzerinde hukuk dışı uygulamalarda bulunmak,
- Katılımcılarının insanlar veya hayvanlar olduğu karşılaşmalar üzerinde yasadışı bahis oyunları oynamak,
- Telefon veya bilgi transferi yoluyla İtalya’daki ve yurtdışındaki bahis oyunlarına, lotoya ve benzeri oyunlara yasadışı bahisle etki etmek
eylemlerine karşı ağır cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Bu yaptırımlar:
- Hapis cezası (1 aydan 3 yıla kadar) ve
- Para cezasıdır.
Burada altı çizilmesi gereken önemli bir husus, söz konusu cezai prosedürlerin ülkedeki sportif organlar tarafından alınacak sportif ceza ve disiplin cezası kararları üzerinde herhangi bir etki gücüne sahip olmamasıdır.
Bununla birlikte ülkemizde yürürlükte bulunan Spor Hukuku Yasası oyunculara, antrenörlere, hakemlere, kulüp menajerlerine ve kulüplerin resmi yetkililerine bahis oynamayı yasaklamaktadır. Bu konudaki ihlaller su baslıklar altında sıralanabilir:
- Oyundaki adalet ve birliktelik duygusuna zarar veren eylemler (madde 1)
- Bahis oynama yasağının ve şahit olunan ihlali bildirme ve rapor etme zorunluluğunun ihlali (madde 6)
- Karşılaşmaların sonuçlarına etki etme maksadıyla yasadışı sportif eylem (madde 7)
- Cezai yaptırım gerektiren diğer eylemler (madde 9)
Haziran 2011'de yapılan yeni düzenlemelerle, şahit olunan yasadışı eylemi bildirme ve rapor etme zorunluluğunun getirilmesiyle Spor Hukuku Yasası’nın altıncı ve yedinci maddeleri daha güçlü hale getirilmiştir. Rapor etme zorunluluğu ile kast edilen unsur, kulüplerin ve kulüplerin yetkili kişilerinin, oyuncularının, antrenörlerinin ve diğer kulüp mensuplarının sporda adalet duygusunu zedeleyecek olası eylemlere şahit olduklarında bunları zaman kaybetmeksizin yetkili disiplin müfettişine rapor etmeleridir. Oyuncular, antrenörler ve kulüp mensupları herhangi bir karşılaşmanın sonucuna etki edecek yasadışı bir eylemde bulunurlarsa hem sportif cezaya (geçici cezadan baslar, omur boyu men cezasına kadar uzar) hem de ceza hukukunun yaptırımlarına maruz kalırlar.
Kulüpler de para cezasından küme düşürülmeye kadar uzanan bir ceza aralığında cezayla karşı karşıya kalabilirler. Spor Yasası’na göre burada üç koşul aranır:
a) Doğrudan eylem: Kulüp yöneticilerinden biri tarafından gerçekleştirilmiş bir eylem
b) Objektif eylem: Kulüple resmi bağı bulunan bir kulüp mensubu tarafından gerçekleştirilmiş bir eylem
c) Diğer eylemler: Herhangi bir kişi tarafından gerçekleştirilmiş bir eylem
A ve B durumlarında kulüpler daima sorumluluk sahibidir. C durumunda ise ancak kulüple bağı bulunmayan dışarıdan bir kişinin islediği eylem kulüp lehine bir sonuca neden oluyorsa kulüp cezai sorumluluk sahibidir. Adi anılan manipülasyonda ve yasa dışı eylemde kulübün herhangi bir müdahalesi yoksa veya kulübün söz konusu eyleme müdahalesi olmadığı yönünde ciddi şüpheler söz konusuysa kulübün cezai sorumluluğu ortadan kalkar.
Özetle bir karşılaşmanın veya bir yarışmanın sonucuna ve sıralamasına etki etmek amacıyla islenen her turlu eylem cezalandırılır. Ayrıca bir karşılaşmanın veya bir yarışmanın akısına yönelik bir manipülasyon teşebbüsü de cezalandırılır.
Sportif organizasyonların kararları ve onların verdikleri cezalara karşı Devlet Mahkemeleri nezdinde temyiz yoluna gidilemez. Sunduğumuz bu bilgilerin konuyla ilgili yürüttüğünüz çalışmada sizin için aydınlatıcı olacağını umuyor, yardıma ihtiyaç duyduğunuz noktalarda bizimle irtibat kurmanızı rica ediyoruz.
Antonio Di Sebastiano
Federazione Italiana Giuoco Calcio
Via Gregorio Allegri, 14 00198 Roma
www.figc.it
segreteria.fed@figc.it
tel. +39 06 8491 2519
fax. +39 06 8491 2525
YAZININ ORJİNAL METNİ
Dear Sirs,
Referring to your communication, we would like to summarize some information about match fixing, as regulated in Italy.
Sports fraud is a specific criminal offence in the Italian law. Since 1989 Law no. 401 December 13, 1989 regarding “Interventi nel settore del giuoco e delle scommesse clandestine a tutela della correttezza nello svolgimento delle manifestazioni sportive” punishes the fraud in sport competitions. Match-fixing is a crime with penal sanctions in case of violations.
The main infringing acts are referred to:
§ offers or promises of money or other benefits to participants in sport competitions controlled by National Associations affiliated to the Italian Olympic Committee in order to alter the game’s result;
§ fraudulent acts aimed at altering the game’s result;
§ acceptance of money and benefits or promises of them;
§ illegal exercise of skill/betting games controlled by the State or its concessionaires;
§ illegal exercise of skill/betting games controlled by the Italian Olympic Committee;
§ illegal exercise of betting in relation to competitions where people or animals are involved;
§ illegal exercise - by telephone or data transfer - of activities related to betting, skill games, lotteries, raffles, in Italy or abroad.
For all the above mentioned violations, the main sanctions - depending on the seriousness of offences - are:
§ imprisonment (from a minimum of 1 month to a maximum of 3 years);
§ fine.
The outcome of the criminal proceedings has no influence over the result of the competition nor on the findings of the disciplinary proceedings that may be activated by sport bodies
As to the sports domain, the Sport Justice Code (Codice di Giustizia Sportiva) prohibit to players, trainers, referees or managers/officers to bet on matches organized by the Federation. In particular, violations are:
§ violation of the principles of fairness, integrity and probity (art. 1)
§ violation of the prohibition to bet and obligation to report (art. 6)
§ sport fraud aimed at altering the game’s result (art. 7)
§ criminal enterprise acts (art. 9).
In June 2011 the effectiveness of art. 6 and 7 of Sport Justice Code has been strengthened, by the introduction of the obligation to report also in relation to the prohibition to bet. By “obligation to report” it is meant that clubs and their officials, registered players/trainers/staff members are under the duty to inform without delay the disciplinary inspector (“Procura Federale”) of any behavior infringing the relevant sport rules they are aware of.
If registered players/trainers/staff do something that can alter the game’s result, they will be guilty of sport offence (from temporary suspension to life ban) as well as penal offence.
Club should be liable (from penalty to relegation) as well. In this case, Sport Code provides 3 liabilities:
a) Direct: violation is committed by one of the board members of club
b) Objective: violation is committed by someone of registered staff of club
c) Presumed: violation is committed by anyone else
As to the cases a) and b), the club is always liable. Referring to the point c), the club is presumed to be responsible for offences committed for their advantage by people outside the club. The liability is excluded if appears, or there is a reasonable doubt, that the club did not participate in the manipulation or disregarded.
In summary, any act that is aimed at altering the ordinary course of a match/competition or giving an advantage in the ranking of a competition is sanctioned. Also the mere attempt to manipulate a match/competition is sanctioned.
The decision of sport bodies and the relevant sanctions cannot be appealed before State Courts and are final and binding.
We hope that this information can be useful and don’t hesitate to contact us for any further request.
Best regards
Antonio Di Sebastiano
Federazione Italiana Giuoco Calcio
Via Gregorio Allegri, 14
00198 Roma
www.figc.it
segreteria.fed@figc.it
tel. +39 06 8491 2519
fax. +39 06 8491 2525
Saygıdeğer meslektaşım,
23 Nisan tarihli iletinizi almış bulunmaktayım.
Aslına bakılırsa Toulouse Barosu bünyesinde mevcut bir spor hukuku komisyonu bulunmadığı için bana yönelttiğiniz sorulara cevap vermekte zorlanmaktayım.
Bununla birlikte sunu bilmekteyim ki spor federasyonlarının, eylemin sonucu sahaya yansımış olsa da olmasa da maça etki etmiş olsa da olmasa da şike ve teşvik eylemini gerçekleştiren kulüplere ceza verme yetkisi vardır.
Bu konuda gösterilebilecek en büyük örnek Olympique Marsilya ile Valenciennes arasında oynanan ve Marsilya’nın galip geldiği 20 Mayıs 1993 tarihli maçtan sonra yaşanan gelişmelerdir.
Adını andığımız olayda Valenciennes takımı oyuncularına, söz konusu karsılaşmadan birkaç gün sonra Şampiyon Kulüpler Kupası finaline çıkacak olan rakipleri Marsilya’nın oyuncularına sert müdahalelerde bulunarak sakatlıklarına sebep olmamaları için para vaadinde bulunulduğu tespit edilmiştir ve bunun ardından Marsilya'ya aşağıda sıraladığımız ağır yaptırımlar uygulanmıştır: Takimin Fransa şampiyonluğu elinden alınmıştır, takim Avrupa kupalarından men edilmiştir, takim ikinci lige düşürülmüştür, takıma transfer yasağı getirilmiştir ve Marsilya yöneticilerinin ve teknik ekibinin lisansları iptal edilmiştir. Tüm bu cezalar, Marsilya’nın bir sonraki sezon ikinci ligde şampiyon olmasına rağmen birinci lige yükselmesinin engellenmesiyle tamamlanmıştır.
Örnek olarak gösterdiğimiz bu tarihsel vakanın, üzerinde çalışmalar yürüttüğünüz konu hakkında size gerekli bilgiyi sağlayacağını umuyorum.
Saygılarımı arz ederim.
TOULOUSE BAROSU YAZISININ ORJİNAL METNİ
N/REF JT1795.12 Mail du 23.4.12 de M. HAKAN ORHAN sur étude affaire de corruption et match truqué en Turquie
A l’attention de M. Hakan Orhan
Mon Cher Confrère,
J’ai bien reçu votre courrier électronique du 23 avril dernier.
Le Barreau de Toulouse ne comporte pas de commission droit du sport et il m’est donc très difficile de répondre à votre question de façon argumentée.
Cela étant, je vous confirme que les fédérations sportives ont la possibilité de sanctionner un club en raison de truquage, quelle que puisse être l’influence démontrée ou non sur le résultat d’une rencontre.
L’affaire la plus célèbre est celle qui a suivi le match de football opposant l’olympique de Marseille (OM) au club de Valenciennes (VA) remporté par Marseille le 20 mai 1993.
Il s’avèrera que plusieurs joueurs valenciennois s’étaient vu promettre une somme d’argent pour faire en sorte que les marseillais ne soient pas victimes de blessures, alors qu’ils devaient disputer quelques jours plus tard, la finale de la coupe d’europe.
Les sanctions prises à l’encontre de l’OM furent particulièrement sévères :
. perte du titre de champion de France
. exclusion des championnats d’europe
. rétrogradation en 2ème division
. interdiction de recruter des joueurs titulaires de contrats dans d’autres clubs.
. suspension de la licence des dirigeants et entraîneurs.
Ces sanctions furent complétées par l’interdiction, bien que le club de Marseille ait remporté le championnat de 2ème division l’année d’après d’accéder à nouveau à la 1ère division.
J’espère que ces quelques éléments historiques vous donneront les indications dont vous avez besoin.
Je vous prie de croire, Mon Cher Confrère, à l’expression de mes sentiments confraternellement dévoués.
 |
Pascal Saint Geniest
Bâtonnier de l’Ordre
13, rue des Fleurs
31000 Toulouse
Tél. : 05.61.14.91.50 – Fax : 05.62.26.75.77
|
|