Yapay Zekâ Kullanımında Mesleki Sorumluluk ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Hakkında Duyuru

Değerli Meslektaşlarımız,

Son dönemde, yapay zekâ uygulamaları kullanılarak hazırlanan dava ve cevap dilekçelerinde, bu sistemlerin gerçekte var olmayan emsal Yargıtay kararları ürettiği ve bu kararların kontrol edilmeksizin adli makamlara sunulduğu yönündeki bildirimler endişe verici bir şekilde artmıştır.

Özellikle Türk hukuk sistemi üzerine özel olarak eğitilmemiş olan ChatGPT, Gemini, Copilot gibi genel amaçlı yapay zekâ platformlarının, avukatların talep ettiği emsal kararları "halüsinasyon" olarak bilinen bir yöntemle uydurma eğiliminde olduğu görülmektedir. Yapay zekânın çalışma prensibi, mevcut veriler üzerinden en olası metni oluşturmaktır; ancak bu her zaman "doğru" olanı ürettiği anlamına gelmemektedir.

Mesleğimizin saygınlığını ve hukuki süreçlerin güvenilirliğini koruma sorumluluğumuz gereği, yapay zekâ kullanımında aşağıdaki hususlara azami özen gösterilmesi gerektiğini önemle hatırlatırız:

Yapay Zekânın Hatalı İçtihat Üretmesinin Nedenleri

Veri Eksikliği ve Halüsinasyon:

Genel yapay zekâ modelleri, Yargıtay kararlarının tamamını içeren güncel ve doğrulanmış bir veri tabanına erişememektedir. Mevcut verilerdeki boşlukları doldurmak amacıyla, gerçeğe en yakın görünen ancak tamamen kurgusal olan karar metinleri oluşturabilmektedir.

Kullanıcı Talebini Karşılama Önceliği: 

Bu sistemler, kullanıcıya "aradığınız nitelikte bir emsal karar bulunamadı" yanıtını vermek yerine, talebi ne pahasına olursa olsun karşılama eğilimindedir. Bu durum, inandırıcı bir formatta sahte karar numaraları ve özetleri üretilmesine yol açmaktadır.

Mesleki Riskleri Önlemek İçin Önerilerimiz

Mutlak Teyit Zorunluluğu:

Yapay zekâ tarafından sunulan her türlü içtihat, karar numarası ve metni; güvenilir hukuki veri tabanları üzerinden mutlaka doğrulanmalıdır.

Doğrudan Kopyalamadan Kaçınma: 

Yapay zekâdan elde edilen metinler, birer taslak veya fikir verme aracı olarak görülmeli, hiçbir surette kontrol edilmeden dilekçelere doğrudan eklenmemelidir.

Yalnızca Yardımcı Bir Araç Olarak Kullanım: 

Yapay zekâ, araştırma sürecinde bir başlangıç noktası veya dilekçe yazımında bir ilham kaynağı olabilir. Ancak emsal içtihat bulma gibi kritik bir konuda tek ve nihai kaynak olarak kesinlikle kabul edilemez.

Hukuki argümanlarımızı ve mesleki itibarımızı, doğruluğu teyit edilmemiş bilgilere dayandırmanın telafisi güç sonuçlar doğurabileceğini unutmamalıyız. Bu konuda göstereceğiniz hassasiyet ve özen için teşekkür ederiz.

Saygılarımızla,

Trabzon Barosu